Σε μια αγορά με τεράστιες ευκαιρίες και προοπτικές εξελίσσεται το Social Commerce, το εμπόριο που πραγματοποιείται σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Οδηγούμενο από τις νεότερες γενιές, διαμορφώνεται σε κορυφαίο πυλώνα του E-Commerce και υπόσχεται πολλά σε μεγάλες και μικρές επιχειρήσεις. Όποιος δραστηριοποιείται στο χώρο, ίσως έχει καταλάβει εδώ και καιρό τη δυναμική του. Αν εσύ δεν την έχεις αντιληφθεί ακόμα, πίστεψέ μας, έχει έρθει η ώρα.

Τι είναι το Social Commerce

Το κοινωνικό εμπόριο είναι ένα υποσύνολο του ηλεκτρονικού εμπορίου που αφορά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Περιλαμβάνει την αλληλεπίδραση χρηστών με προϊόντα μέσω των Social Media και εν τέλει την αγορά τους από τα ίδια μέσα. Οι περισσότερες επιχειρήσεις ηλεκτρονικού εμπορίου σήμερα έχουν υιοθετήσει σε ένα βαθμό το «κοινωνικό εμπόριο» ή έχουν εμπλακεί σε τέτοιες συναλλαγές. Πλέον, όμως θα πρέπει να το αντιμετωπίσουν ως ένα ανεξάρτητο από το e-shop τους, και εξίσου δυναμικό, κανάλι πώλησης. Τα μέσα που εμπλέκονται κυρίως στο Social Commerce είναι το Facebook & το Instagram. Αυτό που μπαίνει τελευταία δυναμικά στο παιχνίδι είναι το TikTok. Στο εξωτερικό σηματικό θεωρείται επίσης και το Pinterest.

Πώς ξεκίνησαν όλα

Ο όρος «κοινωνικό εμπόριο» λέγεται ότι δημιουργήθηκε για πρώτη φορά το 2005 από το Yahoo!. Το Νοέμβριο εκείνης της χρονιάς, η δημοφιλής πλατφόρμα δημιούργησε το Shoposphere, κάνοντας την πρώτη της είσοδο στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Μέσα από το Shoposphere, οι χρήστες είχαν τη δυνατότητα να επιλέξουν, αποθηκεύσουν και να κοινοποιήσουν αγαπημένα τους προϊόντα σε φίλους αλλά και αγνώστους, μέσω email και RSS.

Από την επόμενη κιόλας χρονιά άρχισαν να δημιουργούνται ιστοσελίδες, blogs και startups με αυτόν το σκοπό – να ενσωματώσουν λειτουργίες κοινωνικής δικτύωσης στη διαδικασία online αγορών. Την εποχή εκείνη υπηρχε ήδη το Facebook και το MySpace, δύο κοινωνικά δίκτυα που είχαν ήδη αρκετούς χρήστες. Δεν είχαν ακόμα ωστόσο, συνδεθεί με το εμπόριο και τις επιχειρήσεις γενικότερα, και αυτό αποτελούσε πρόκληση.

Πρώτη φορά το 2007, το Facebook πρόσθεσε υπηρεσίες αγορών στο μενού του επιτρέποντας στα μέλη του να βλέπουν τι αγόρασαν άλλα μέλη του δικτύου τους. Και αυτή μπορούμε να πούμε ότι ήταν η αρχή του Social Commerce που γνωρίζουμε σήμερα. Τα επόμενα χρόνια η ανάπτυξή του ήταν αργή αλλά σταθερή – τουλάχιστον στις ΗΠΑ και τη Δύση. Τονίζουμε αυτό, γιατί η Κίνα είχε έναν άλλο ρυθμό ανάπτυξης όσον αφορά το Social Commerce. Πρόκειται για μια χώρα που πρωτοπόρησε στον τομέα και η οποία καταγράφει σήμερα πωλήσεις πολλαπλάσιες από αυτές των ΗΠΑ για παράδειγμα.

Για τη Δύση, το μεγάλο «μπαμ» στο Social Commerce ήρθε με την πανδημία. Σύμφωνα με τη Statista, το 2020 καταγράφηκαν 80 εκατομμύρια «καταναλωτές των Social Media» στις ΗΠΑ, αριθμός αυξημένος κατά 30% από το 2019. Αυτοί οι 80 εκατομμύρια αγοραστές ξόδεψαν περίπου 27 δισεκατομμύρια δολάρια καθ’ όλη τη διάρκεια του 2020. Οι ειδικοί λένε ότι η ανάπτυξη του τομέα θα ερχόταν ούτως ή άλλως, αλλά η πανδημία την επιτάχυνε σημαντικά και φέρνει τον κλάδο σήμερα στο κατώφλι ακόμα μεγαλύτερων εξελίξεων.

Τι μας περιμένει

Νέα έρευνα της Accenture, δείχνει ότι η συγεκριμένη αγορά θα αναπτυχθεί τρεις φορές ταχύτερα από το παραδοσιακό ηλεκτρονικό εμπόριο και θα αγγίξει τα 1,2 τρισ. δολάρια έως το 2025!

Η ανάπτυξη θα οφείλεται κυρίως στους χρήστες μέσων κοινωνικής δικτύωσης που ανήκουν στις γενιές Gen Z και Millennial. Οι συγκεκριμένες γενιές, θα αντιπροσωπεύουν το 62% των παγκόσμιων δαπανών στο social commerce έως το 2025. Ήδη, ένα ποσοστό 97% της Gen Z δηλώνει ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι η κορυφαία πηγή έμπνευσής τους για αγορές. Επίσης, το 62% των καταναλωτών ηλικίας 13 έως 39 ετών δηλώνουν ότι επιθυμούν και τους ενδιαφέρει να ψωνίζουν απευθείας από το feed τους στα social media.

Το γεγονός αυτό, αναμένεται να ωφελήσει όλες τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο χώρο – και ιδιαίτερα τις μικρές. Μπορεί κάποιος να περίμενε το αντίθετο, όμως όχι. Στην έρευνα της Accenture, το 59% των social commerce αγοραστών δήλωσε ότι είναι πιο πιθανό να υποστηρίξει μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις μέσω του social commerce παρά μέσω του ηλεκτρονικού εμπορίου. Το ίδιο υποστηρίζουν και άλλες έρευνες.

Το  2021 Consumer Poll: New Habits Die Hard της Avionos, αναφέρει για παράδειγμα ότι Το 62% των καταναλωτών εμπιστεύεται τις μικρές και τοπικές επιχειρήσεις περισσότερο από τους μεγάλους εμπόρους. Επίσης, έρευνα του eMarketer τονίζει ότι τα μέλη της Gen Z δεν εμπιστεύεται τα μεγάλα brands και ότι το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την μεγάλη χρήση που κάνουν στα social media, καθιστά το Social Commerce ιδανικό για αυτά.

Οι «ευνοημένοι»

Πέρα από τις μικρές επιχειρήσεις, «ευνοημένοι» μέσα στη ραγδαία ανάπτυξη του Social Commerce, θα είναι και όσοι εμπορεύονται συγκεκριμένα προϊόντα. Τι εννοούμε:

Σύμφωνα με τη μελέτη της Accenture, μέχρι το 2025 ο μεγαλύτερος αριθμός αγορών μέσω κοινωνικών δικτύων παγκοσμίως αναμένεται σε είδη ένδυσης (18% του συνόλου του social commerce έως το 2025), ηλεκτρονικά είδη ευρείας κατανάλωσης (13%) και προϊόντα διακόσμησης σπιτιού (7%). Τα φρέσκα τρόφιμα και τα σνακ αντιπροσωπεύουν επίσης μια μεγάλη κατηγορία προϊόντων (13%).

Τα προϊόντα ομορφιάς και προσωπικής φροντίδας, τέλος, παρότι αποτελούν μικρό μέρος των πωλήσεων social commerce, προβλέπεται ότι θα κερδίσουν γρήγορα έδαφος στο ηλεκτρονικό εμπόριο και θα κατακτήσουν πάνω από το 40% της ψηφιακής δαπάνης κατά μέσο όρο για αυτήν την κατηγορία σε βασικές αγορές έως το 2025.

Πώς θα εκμεταλλευτείς την τάση

Για να μπορέσεις να αξιοποίησεις στο έπακρο τις ευκαιρίες που θα δωθούν στις επιχειρήσεις του ηλεκτρονικού εμπορίου μέσω του Social Commerce ακολούθησε τις παρακάτω συμβουλές:

1. Επένδυσε σε καλά κείμενα και εικόνες

Τα πάντα στα Social Media είναι κείμενα και εικόνες. Για να ξεχωρίσεις λοιπόν πρέπει να επενδύσεις σε αυτά. Βρες ένα στυλ που ταιριάζει στην επιχείρησή σου και φρόντισε το content σου να ταιριάζει σε αυτό. Αν δεν μπορείς να το κάνεις μόνος σου, επένδυσε σε επαγγελματίες που γνωρίζουν το χώρο. Να είσαι σίγουρος ότι θα ανεβάσεις το επίπεδο της επιχείρησής σου συνολικά.

2. Χτίσε ένα δίκτυο και αλληλεπίδρασε με αυτό

Το να έχεις ένα πιστό κοινό στα Social Media είναι επίσης σημαντικό αν θες να πετύχεις πωλήσεις. Γι’ αυτό πρέπει να αφιερώσεις χρόνο στο να το δημιουργήσεις και στη συνέχεια να διατηρήσεις την αλληλεπίδρασή σου με αυτό. Ένας τρόπος να προσελκύσεις κοινό είναι να προσκαλείς τους πελάτες να ακολουθήσουν τις σελίδες σου αμέσως αφού κάνουν μια παραγγελία. Άλλος είναι να τους προσφέρεις ένα κίνητρο για να σε ακολουθήσουν πχ. Συμμετοχή σε ένα διαγωνισμό, έκπτωση κ.ο.κ. Η αλληλεπίδραση, εν συνεχεία, απαιτεί διαρκή ενασχόληση. Παρακολούθηση σχολίων, tags, μηνυμάτων και ενεργή απόκριση σε μικρό χρόνο, είναι μόνο μερικά από αυτά που πρέπει να κάνεις.

3. Συνεργάσου με micro–influencers και ειδικούς του χώρου σου

Η επίκληση στην αυθεντία είναι ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους πειθούς, και όχι μόνο στο εμπόριο. Βρες λοιπόν τους influencers με τη μεγαλύτερη επιδραστικότητα στο χώρο στον οποίο δραστηριοποιείσαι και πρότεινέ τους μια συνεργασία. Δεν χρειάζεται να είναι οι top influencers στη χώρα.

Υπάρχουν accounts με μερικές χιλιάδες followers που μπορούν να φανούν πολύ αποτελεσματικά στην προβολή μικρών επιχειρήσεων. Το ίδιο ισχύει και με τους industry experts. Industry expert μπορεί να είναι ένας blogger για παράδειγμα. Ζήτησέ του να γράψει ένα άρθρο για την εταιρεία σου ή να κάνει ένα review στα προϊόντά σου. Ο αντίκτυπος που μπορεί να έχει τέτοιο υλικό στα Social Media είναι πολύ μεγάλος.

4. Στόχευσε το σωστό κοινό και βελτιστοποίησε τους λογαριασμούς σου

Επειδή μπορεί να κάνεις όλα τα παραπάνω και να μη δεις αποτελέσματα είναι σημαντικό να έχεις την κατάλληλη στόχευση. Πρώτα πρέπει να βρεις επομένως τους ανθρώπους που μπορεί πραγματικά να γίνουν πελάτες σου και μετά να προσαρμόσεις τους λογαριασμούς σου στα μέτρα τους. Τα κείμενά σου, οι influencers στους οποίους θα απευθυνθείς αλλά και κάθε άλλη σου κίνηση θα πρέπει να γίνεται με βάση το κοινό σου. Γι’ αυτό πρέπει να ξέρεις ακριβώς ποιο είναι και ποια τα χαρακτηριστικά του – δημογραφικά και ψυχογραφικά.

5. Σύλλεξε και ανάλυσε δεδομένα για καλύτερα αποτελέσματα

Για να αξιοποιήσεις στο έπακρο το κοινό και το δίκτυο που έχεις δημιουργήσει πρέπει να αναλύεις όλα τα πολύτιμα δεδομένα που αυτό σου δίνει – εντελώς δωρεάν. Κάθε like, repost και φυσικά αγορά, μετράει. Σου δείχνουν προς τα που πρέπει να κινηθείς και πώς να διαμορφωθεί η στρατηγική σου. Θα σε βοηθήσουν να λάβεις καλύτερες αποφάσεις, βασισμένες στις πραγματικές ανάγκες των πελατών σου, και – μακροπρόθεσμα – ίσως να ξεπεράσεις τον ανταγωνισμό.